ฐานข้อมูลคดี

ประเด็นที่ 1 พยานเป็นผู้ได้รับรายงานจากผู้ใต้บังคับบัญชาถึงเหตุในคดีที่เกิดขึ้นเท่านั้น มิใช่เจ้าหน้าที่ทหารผู้ที่ทำการบันทึกภาพหน้าจอ หรือจัดทำเอกสารทางคดีเอง แต่ได้รับมาจากผู้ใต้บังคับบัญชา อีกทั้งพยานไม่ทราบว่าผู้ใต้บังคับบัญชาจะมีสาเหตุโกรธเคืองส่วนตัวกับจำเลยหรือไม่ และยังไม่ได้อ้างตัวเจ้าหน้าที่ผู้ทำการบันทึกภาพหน้าจอและจัดทำเอกสารเข้ามาเป็นพยานในคดีแต่อย่างใด

ประเด็นที่ 2 หลักฐานภาพถ่ายหน้าจอที่ใช้ในการฟ้องร้องกล่าวหาจำเลยว่าได้กระทำความผิดมาตรา 112 และพ.ร.บ.คอมฯ มาตรา 14 นั้น ไม่ปรากฏ URL หรือที่อยู่ทางอิเล็กทรอนิกส์ ทั้งๆ ที่หลักฐานชิ้นอื่นๆ ที่เป็นภาพถ่ายหน้าจอนั้นปรากฏ URL หรือที่อยู่ทางอิเล็กทรอนิกส์อยู่ด้วย อีกทั้งพยานไม่เคยสอบถามหรือตรวจสอบไปยังผู้ให้บริการเฟซบุ๊กว่าจำเลยได้ทำการโพสต์ตามที่ถูกกล่าวหาหรือไม่

ประเด็นที่ 3 สราวุทธิ์จำเลยในคดี เป็นผู้ที่ถูกเจ้าหน้าที่ทหารติดตามความเคลื่อนไหวทางโลกออนไลน์โดยตลอด ซึ่งก่อนเกิดเหตุในคดีนี้ จำเลยได้มีการโพสต์ข้อความทางโลกออนไลน์ที่มีการวิพากษ์วิจารณ์การทำงานของรัฐบาลและทหารมาโดยตลอด แต่ภายหลังจากเกิดเหตุในคดีนี้ จำเลยมีการโพสต์ข้อความวิพากษ์วิจารณ์การทำงานของรัฐบาลและทหารลดน้อยลง

เมื่อเสร็จสิ้นการถามค้าน อัยการทหารแถลงหมดพยานโจทก์ที่จะนำสืบในวันนี้ คู่ความได้นัดหมายสืบพยานโจทก์ปากที่ 2 ในวันที่ 12 ตุลาคม 2560

สุชินเบิกความว่า จบการศึกษาชั้นสูงสุดปริญญาโท จากคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ปัจจุบันดำรงตำแหน่งอาจารย์ประจำสำนักวิชานิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง มีตำแหน่งทางวิชาการเป็นผู้ช่วยศาสตราจารย์ เริ่มทำงานตั้งแต่วันที่ 20 พฤษภาคม 2550 โดยรับหน้าที่สอนวิชากฎหมายอาญาภาคทั่วไปและภาคความผิด, วิชาวิธีพิจารณาความอาญาและกฎหมายภาษีอากร

คดีนี้เท่าที่ทราบเหตุเกิดเมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม 2559 เวลาประมาณ 14.39 น. ที่ตำบลรอบเวียง อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา มีพันโทอิสระ เมาะราษี กล่าวหาสราวุทธิ์  จำเลยคดีนี้ในความผิดหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ฯ  ตามมาตรา 112 ของประมวลกฎหมายอาญา สุชินเคยเห็นสราวุทธิ์จากภาพตอนที่พนักงานสอบสวนให้ดู ก่อนจะหันไปชี้ตัวสราวุทธิ์ว่า มีตัวตนที่ห้องพิจารณาคดีนี้

เขาเบิกความต่อว่า สาเหตุที่เกี่ยวข้องกับคดีนี้ก็เนื่องจากว่า พนักงานสอบสวนทำหนังสือถึงอธิการบดีมหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง ขอให้ไปเป็นพยานผู้เชี่ยวชาญ ให้ความเห็นในคดีนี้

อัยการโจทก์ขออนุญาตศาลให้สุชินดูภาพที่เป็นเหตุแห่งคดีนี้และขอให้อธิบายภาพ สุชินดูและเบิกความว่า ตามที่พนักงานสอบสวนได้นำรูปถ่ายที่เป็นภาพสองภาพ  ภาพซ้ายเป็นภาพคนสองคน คนหนึ่งยืนหันหลังและอีกคนหนึ่งยืนทำท่าวันทยาหัตถ์และภาพขวาเป็นภาพของสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ พระอิสริยยศในขณะนั้น จากภาพดังกล่าวผู้โพสต์พยายามสื่อให้บุคคลที่เห็นเข้าใจได้ว่า บุคคลด้านซ้ายมือที่ยืนหันหลังคือสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ

การกระทำดังกล่าวเข้าลักษณะของการดูหมิ่น เหยียดหยาม เป็นการไม่เคารพต่อองค์รัชทายาท ใส่ความต่อบุคคลที่สาม ทำให้องค์รัชทายาทเสื่อมเสียชื่อเสียง ทั้งนี้สถาบันพระมหากษัตริย์ ซึ่งรวมถึงองค์รัชทายาทเป็นที่เคารพสักการะจึงอยู่เหนือการติชมใดๆทั้งสิ้น

อัยการโจทก์ให้สุชินดูภาพอีกครั้งและถามว่า ทราบหรือไม่ว่า บุคคลด้านซ้ายคือใคร สุชินตอบว่า ถ้าเห็นเฉพาะภาพซ้ายมือ ถ้าเป็นบุคคลทั่วไปคงจะทราบว่าเป็นบุคคลใด แต่ไม่สามารถยืนยันได้ชัดเจนว่าเป็นใครเพราะเห็นแค่ด้านหลัง แต่ถ้าดูภาพขวามือด้วยที่เป็นภาพของสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯฉลองพระองค์ในชุดเครื่องแบบเต็มยศ ถ้าให้ตนดูก็ทราบได้ทันทีว่าหมายถึงบุคคลทางด้านซ้ายมือ นอกจากนี้ภาพดังกล่าวยังมีข้อความประกอบโพสต์ว่า ทรงเท่ห์มากพะยะค่ะ ซึ่งทั้งหมดตนได้ให้การต่อพนักงานสอบสวนไปแล้ว และลงลายมือชื่อในบันทึกคำให้การ

ตอบทนายจำเลยถามค้าน

ทนายจำเลยถามว่า สุชินจบการศึกษาชั้นปริญญาตรีจากที่ไหน สุชินตอบว่า จบการศึกษาจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ทั้งปริญญาตรีและโท ทนายจำเลยถามว่า ตอนที่สุชินเรียนมีการสอนเรื่องกฎหมายอาญามาตรา 112 หรือไม่ สุชินตอบว่า สมัยเรียนอาจารย์ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และเนติบัณฑิตยสภาสอนเรื่องมาตรา 112 และพอเป็นอาจารย์ ก็สอนมาตรา 112 ให้แก่นักศึกษาเช่นกัน ทนายจำเลยถามว่า กฎหมายอาญามาตรา 112 มุ่งคุ้มครองสถาบันพระมหากษัตริย์หรือบุคคล สุชินตอบว่า มุ่งคุ้มครองบุคคลตามที่ระบุในตัวบทของกฎหมาย

ทนายจำเลยถามว่า ที่สุชินเบิกความว่า สถาบันพระมหากษัตริย์อยู่เหนือการติชมทั้งปวงเป็นข้อความจากที่ใด สุชินตอบว่า ประโยคดังกล่าวมาจากความรู้ที่มีและเป็นการกล่าวในภาพรวม ทนายจำเลยถามต่อว่า มีกฎหมายบัญญัติไว้หรือไม่ว่า สถาบันพระมหากษัตริย์อยู่เหนือการติชมทั้งปวง สุชินตอบว่า เป็นเจตนารมณ์ของกฎหมายที่ระบุไว้อย่างนั้น ทนายจำเลยถามอีกครั้งว่า สรุปแล้วไม่มีกฎหมายบัญญัติว่า สถาบันพระมหากษัตริย์อยู่เหนือการติชมทั้งปวง สุชินตอบว่า ไม่มี

ทนายจำเลยถามว่า จากประโยคดังกล่าวสามารถกล่าวชมได้หรือไม่ สุชินตอบว่า สามารถชมได้และขยายความคำว่า ติชม มีนัยหมายถึงการพูดในทางที่ไม่ดี ทนายจำเลยถามว่า คำว่า เท่ห์ เป็นคำชมหรือไม่ สุชินตอบว่า ถ้าถ้อยคำอย่างเดียวไม่มีภาพประกอบตีความหมายถึงการกล่าวชม แต่เมื่อมีภาพประกอบแสดงถึงสิ่งที่ไม่ดี สื่อในทางที่ไม่ดีและไม่ควร

ทนายจำเลยถามว่า ถ้ามองทั้งสองภาพจะทราบหรือไม่ว่า เป็นบุคคลใด สุชินตอบว่า ดูออก ทนายจำเลยถามต่อว่า บุคคลทางด้านซ้ายดูออกหรือไม่ว่าเป็นบุคคลใด สุชินตอบว่า พอดูออกว่าเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯเนื่องจากมีพรมแดง นายทหารยืนทำท่าวันทยาหัตถ์ ประกอบกับตนเคยเห็นภาพทั้งด้านซ้ายและด้านขวามาก่อนแล้วจึงดูออก

ทนายจำเลยถามว่า ถ้าบุคคลด้านซ้ายมือที่ยืนหันหลังอยู่เป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯจริงจะไม่เข้าข่ายกระทำผิดตามมาตรา 112 ใช่หรือไม่ สุชินตอบว่า ถ้าหากเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯจริง ก็ยังเป็นการดูหมิ่นและหมิ่นประมาทอยู่ ทนายจำเลยถามว่า หมิ่นประมาทในทางกฎหมายอาญาหมายถึงอะไร สุชินตอบว่า หมิ่นประมาทเป็นการใส่ความต่อบุคคลที่สาม ทำให้บุคคลที่ถูกกล่าวถึงเสียหาย โดยประการที่น่าจะทำให้ผู้อื่นนั้นเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่นหรือถูกเกลียดชัง ซึ่งใช้นิยามเดียวกันกับมาตรา 112

ทนายจำเลยถามว่า ถ้าเป็นภาพจริงถือว่าเป็นการใส่ความอย่างไร สุชินตอบว่า การใส่ความจะเป็นความจริงหรือความเท็จก็ได้ ต้องแยกกันระหว่างหมิ่นประมาทบุคคลตามมาตรา 326 และหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ตามมาตรา 112 บุคคลที่คุ้มครองต่างกัน หากก่อให้เกิดความเสื่อมเสียก็เป็นการใส่ความได้ ตามมาตรา 112 แม้เป็นความจริงก็เป็นการใส่ความ

ทนายจำเลยถามสุชินว่า ทราบหรือไม่ว่า ตามคำฟ้องอัยการฟ้องว่า ภาพด้านซ้ายเป็นภาพของสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯในพระอิริยาบถส่วนตัว สุชินตอบว่า ไม่ทราบเพราะเพิ่งเห็นคำฟ้อง แต่ศาลบันทึกว่า ทราบ ทนายจำเลยแย้งกับศาลว่า สุชินเพิ่งทราบ แต่ศาลบอกว่า ก็คือการทราบแล้ว

ทนายจำเลยถามว่า พยานหลักฐานในคดีอาญามีกี่ประเภท สุชินตอบว่า ตนไม่ได้สอนวิชาพยานหลักฐาน แต่เอกสารภาพที่เป็นเหตุแห่งคดีนี้ถือเป็นพยานเอกสาร ทนายจำเลยถามต่อว่า การเกิดขึ้นของเอกสารและการได้มาซึ่งเอกสารสำคัญหรือไม่ สุชินตอบว่า ตามมาตรา 226/1 ของประมวลกฎหมายวิธิพิจารณาความอาญาระบุว่า พยานหลักฐานใดเป็นพยานหลักฐานที่เกิดขึ้นโดยชอบ แต่ได้มาเนื่องจากการกระทำโดยมิชอบ หรือเป็นพยานหลักฐานที่ได้มาโดยอาศัยข้อมูลที่เกิดขึ้นหรือได้มาโดยมิชอบ ห้ามมิให้ศาลรับฟังพยานหลักฐานนั้น เว้นแต่การรับฟังพยานหลักฐานนั้นจะเป็นประโยชน์ต่อการอำนวยความยุติธรรมมากกว่าผลเสีย

ทนายจำเลยถามว่า จากเอกสารที่เป็นภาพเฟซบุ๊กของสราวุธิ์ บริเวณด้านบนที่เป็นตัวอักษรภาษาอังกฤษคืออะไร สุชินตอบว่า น่าจะเป็นที่อยู่ของเว็บไซต์ หรือยูอาร์แอล(URL) โดยเขาไม่ยืนยัน URL ในเอกสารดังกล่าว แต่ทั่วไปแล้วเมื่อกดที่ URL จะไปสู่เนื้อหาในภาพดังกล่าว แต่กรณีนี้ตนไม่ขอยืนยันเนื่องจากไม่เคยกดเข้าไปใน URL ด้วยตนเอง ทนายจำเลยในสุชินดูเอกสารที่เป็นภาพหลักฐานสามแผ่นและถามว่า เอกสารสามแผ่นดังกล่าวปรากฏ URL หรือไม่ สุชินตอบว่า ตามภาพปรากฏ URL ทนายจำเลยให้สุชินดูภาพหลักฐานแผ่นที่นำมาฟ้องในคดีนี้และถามว่า ปรากฏ URL ในภาพหรือไม่ สุชินรับว่า ไม่ปรากฏ URLในภาพดังกล่าว

ทนายจำเลยหมดคำถามอัยการโจทก์ไม่ถามติง นัดสืบพยานโจทก์ปาก พ.ต.ท. ภาสกร สุขขะ พนักงานสอบสวนในคดีนี้อีกครั้งในวันที่ 5 เมษายน 2561